STEPHEN WİLLİAM HAWKİNG
Erken Yaşam ve Aile Arka Planı
Doğum ve Aile: Stephen William Hawking, 8 Ocak 1942’de Oxford, İngiltere’de doğdu. Babası Frank Hawking, bir tıp araştırmacısı ve biyologdu, annesi Isobel Hawking ise bir tıp sekreteri ve siyaset bilimciydi. Ailesi, II. Dünya Savaşı sırasında Londra’nın bombalanmasından kaçmak için Oxford’a taşındı. Stephen’ın iki kız kardeşi, Mary ve Philippa, ve evlatlık kardeşi Edward vardı.
Çocukluk ve Eğitim: Stephen, çocukluk yıllarını St. Albans, Hertfordshire’da geçirdi. Babasının tıp kariyeri nedeniyle sık sık taşındılar. Stephen, St. Albans School’da eğitim aldı. Bilime olan ilgisi küçük yaşlarda başladı. Babasının doktor olmasını istemesine rağmen Stephen, matematiğe yöneldi. St. Albans’daki okul yıllarında, öğretmenleri ve arkadaşları tarafından “Einstein” olarak adlandırıldı.
Eğitim ve Erken Akademik Kariyer
Oxford Üniversitesi: Hawking, 1959’da 17 yaşında Oxford Üniversitesi’nde doğa bilimleri (fizik) eğitimi almaya başladı. Oxford’da matematik departmanı olmadığı için fizik okudu. Başlangıçta derslerine fazla ilgi göstermedi, ancak zamanla daha ciddi çalışmaya başladı. 1962’de birinci sınıf onur derecesi ile mezun oldu.
Cambridge Üniversitesi: Oxford’dan mezun olduktan sonra Cambridge Üniversitesi’ne geçiş yaptı ve burada kozmoloji üzerine çalışmaya başladı. Ünlü kozmolog Dennis Sciama’nın danışmanlığında doktora yaptı. 1966’da doktorasını tamamladı ve “Properties of Expanding Universes” adlı tezini sundu. Bu tezinde, Einstein’ın genel görelilik teorisine dayalı olarak evrenin genişlemesini inceledi.
ALS Teşhisi ve Hayat Mücadelesi
Teşhis: Stephen, 1963 yılında 21 yaşındayken motor nöron hastalığı (Amyotrofik Lateral Skleroz – ALS) belirtileri göstermeye başladı. Bu hastalık, merkezi sinir sistemindeki motor nöronların yavaş yavaş bozulmasına ve kas hareketlerinin kontrol edilememesine neden oluyordu. Doktorlar ona sadece birkaç yıl ömür biçtiler. Bu teşhis, onun için büyük bir şok oldu ve depresyona girdi. Ancak zamanla bu durumu kabullenip, çalışmalarına devam etmeye karar verdi.
Hastalığın İlerlemesi: Hastalığı ilerledikçe hareket kabiliyeti azaldı ve sonunda tekerlekli sandalyeye bağımlı hale geldi. 1985 yılında, trakeotomi ameliyatı geçirmek zorunda kaldı ve konuşma yeteneğini tamamen kaybetti. Bu yüzden, bir konuşma sentezleyici kullanarak iletişim kurmak zorunda kaldı. Konuşma sentezleyicisi, bir yazılım aracılığıyla seçtiği kelimeleri sesli hale getiriyordu.
Akademik Kariyer ve Bilimsel Katkılar
Kariyer Başlangıcı: Hawking, 1965’te Cambridge Üniversitesi’nde doktora öğrencisi iken Jane Wilde ile evlendi. 1970’lerde kara deliklerin özellikleri üzerine çalışmaya başladı. Roger Penrose ile birlikte, kara deliklerin tekillikler içerdiğini ve büyük patlama teorisi ile evrenin başlangıcına işaret ettiğini gösterdi.
Hawking Radyasyonu: 1974’te, kara deliklerin kuantum mekaniği yasalarına göre radyasyon yayabileceğini öne süren “Hawking Radyasyonu” teorisini geliştirdi. Bu, kara deliklerin tamamen karanlık olmadığı ve zamanla buharlaşabileceği anlamına geliyordu. Bu teori, genel görelilik ve kuantum mekaniği arasındaki ilişkiyi anlamada büyük bir adımdı ve Hawking’i dünya çapında ünlü yaptı.
Profesörlük ve Ödüller: 1979’da Cambridge Üniversitesi’nde Lucasian Matematik Profesörü olarak atandı. Bu prestijli pozisyon, daha önce Isaac Newton tarafından da tutulmuştu. Hawking, bu görevi 2009 yılına kadar sürdürdü. Kariyeri boyunca birçok ödül ve onur kazandı. Bunlar arasında Royal Society üyeliği (1974), CBE (1982), Order of the Companions of Honour (1989) ve Presidential Medal of Freedom (2009) bulunmaktadır.
Popüler Bilim ve Yayınlar
A Brief History of Time: 1988’de yayımlanan “A Brief History of Time” (Zamanın Kısa Tarihi) adlı kitabı, evrenin kökeni, kara delikler ve büyük patlama gibi karmaşık konuları anlaşılır bir dille anlatarak dünya çapında büyük ilgi gördü. Kitap, uzun süre çok satanlar listelerinde kaldı ve 40’tan fazla dile çevrildi.
Diğer Yayınlar: Hawking, popüler bilim kitapları yazmaya devam etti. Bunlar arasında “The Universe in a Nutshell” (2001), “A Briefer History of Time” (2005, Leonard Mlodinow ile birlikte), “The Grand Design” (2010, Leonard Mlodinow ile birlikte) ve “Brief Answers to the Big Questions” (2018) bulunmaktadır. Bu kitaplar, bilimi daha geniş kitlelere ulaştırma amacını taşıyordu ve büyük ilgi gördü.
Medya ve Popüler Kültür: Hawking, birçok belgesel ve televizyon programına katıldı. “The Simpsons”, “Star Trek: The Next Generation” ve “The Big Bang Theory” gibi popüler televizyon programlarında konuk oyuncu olarak yer aldı. 2014 yılında, hayatı ve başarılarını konu alan “The Theory of Everything” adlı film, büyük beğeni topladı. Film, Eddie Redmayne’ın Hawking rolündeki performansıyla Akademi Ödülü kazandı.
Kişisel Yaşam ve İlişkiler
Evlilikler ve Çocuklar: Stephen Hawking, 1965 yılında dilbilim öğrencisi Jane Wilde ile evlendi. Çiftin üç çocuğu oldu: Robert (1967 doğumlu), Lucy (1970 doğumlu) ve Timothy (1979 doğumlu). Jane, Stephen’ın hastalığı ilerledikçe ona bakıcılık yapmaya başladı. Bu, evliliklerini zorladı ve çift 1991’de boşandı.
1995’te Stephen, kendisine bakan hemşire Elaine Mason ile evlendi. Ancak bu evlilik de 2006’da sona erdi. Hawking’in hastalığı ve profesyonel yaşamı, kişisel yaşamında birçok zorluk getirdi, ancak bilimsel çalışmaları onun ana odağı olmaya devam etti.
Ölüm ve Miras
Ölüm: Stephen Hawking, 14 Mart 2018’de Cambridge, İngiltere’deki evinde 76 yaşında hayatını kaybetti. Ölümü, dünya çapında büyük üzüntü yarattı ve birçok kişi, onun bilimsel katkılarını ve azim dolu yaşamını anmak için saygı duruşunda bulundu.
Miras: Hawking’in bilime yaptığı katkılar, kuantum fiziği ve kozmoloji alanındaki çalışmaları ve engelleri aşan yaşamı, insanlığa ilham kaynağı olmaya devam ediyor. Evrenin gizemlerini çözmeye yönelik çalışmaları ve popüler bilim yazıları, onun mirasının nesiller boyu süreceğini garantilemiştir.
Topluma Etkisi: Hawking, sadece bilim insanları arasında değil, genel halk arasında da tanınan ve sevilen bir figürdü. Engellilikle yaşamın zorluklarına rağmen, bilimsel keşiflere olan bağlılığı ve azmi, birçok insana ilham kaynağı oldu. Hawking’in yaşamı ve çalışmaları, bilimin gücünü ve insan ruhunun dayanıklılığını simgelemektedir.
Kuruluşlar ve Araştırma: Hawking, hayatı boyunca birçok bilimsel araştırma enstitüsü ve üniversite ile işbirliği yaptı. Cambridge Üniversitesi’nde, kozmoloji ve kuantum yerçekimi üzerine önemli araştırmalar yaptı. Ayrıca, birçok uluslararası konferansta konuşmalar yaptı ve bilim dünyasına büyük katkılarda bulundu.
Sonuç
Stephen Hawking, modern bilimin en büyük isimlerinden biri olarak anılmaktadır. Hayatı, bilime ve insanlığa adanmış bir yaşamın örneği olarak hatırlanacak ve çalışmaları, evrenin sırlarını çözme çabalarında gelecekteki nesillere ilham vermeye devam edecektir.